Een getal is een oppervlakkige manier om naar de werkelijkheid te kijken.
Als je de werkelijkheid wilt begrijpen, moet je leren kijken.
Kijk naar dit plaatje en zeg in één seconde wat je ziet.
Grote kans dat je iets zegt als:
"Ik zie twee eieren."
En dat is precies het probleem met getallen.
Je maakt de hoeveelheid leidend en daarna de categorie.
De enige reden dat je zo kijkt, is omdat je het ziet als informatie die je naar iemand anders wilt overdragen.
Je kunt echter ook op een andere manier kijken: je kunt de afbeelding zien zonder betekenis te geven aan de ronde vorm. Zonder de vorm te identificeren als een ei. Dat lijkt flauw, maar dat is belangrijk.
Want wat wij te veel doen, is dingen direct proberen te identificeren. Alsof het iets moet zijn. Alsof wij moeten zeggen wat iets is.
En dat is onbeleefd.
Dus naar dat plaatje kijken en zeggen: "Ik zie twee eieren," is iets wat kinderen mogen doen, maar volwassenen soms even niet moeten doen.
Soms hoef je een persoon niet in een hokje te stoppen. Want die persoon is gewoon die persoon—een mens, die uit allemaal verschillende kanten bestaat.
Bedenk: je zou letterlijk alles over het plaatje kunnen zeggen.
Maar je bent niet verder gekomen dan een verzonnen categorie (een getal) en een naam (ei).
Het is voor ons niet voor te stellen dat mensen uit andere culturen anders naar hetzelfde kijken. Zelfs als iedereen weet wat een ei is.
Ik heb het vermoeden dat wij in het Westen relatief snel conclusies trekken en altijd willen zeggen wat iets is. Soms doen we dat te snel: zo zou je kunnen beargumenteren dat veel depressies eigenlijk verdriet zijn, als je wat langer kijkt.
Maar nog veel belangrijker: niet altijd hoeft iets iets te zijn.
Soms is iets al perfect. En daar zijn dan geen woorden voor nodig.
Dit laatste probeert religie uit te leggen. Sommige dingen zijn al perfect, zonder dat je er woorden aan hoeft te geven. Maar je mág het natuurlijk wel zeggen.
Het gaat om de relatie tussen jou—die ergens iets van wil maken—
En het ding, dat misschien helemaal niets wil zijn.
Daar zit spanning tussen.
Vrij vertaald naar deze realiteit: sommige mensen willen zich niet identificeren als man of als vrouw.
Of andersom: jij wilt iets zijn. Jij ziet jezelf als iets in de toekomst.
Maar misschien ben je dat nu nog niet.
Wat is iets?
Is iets iets omdat jij het als dat ding ziet? Nee. Dat is maar een klein stukje.
Wat er gebeurt als wij naar iets kijken
Wij plaatsen het in een categorie. Maar dat is niet iets wat echt gebeurt.
Het object aan de andere kant blijft onveranderd.
Maar: als wij op een bepaalde manier naar iets kijken, gaat het zich mogelijk wel anders gedragen.
Hoe wij naar het universum kijken, beweegt in een golfbeweging.
De golfslag gaat heen en weer.
Links vormt zich een categorie. Stel: we kijken naar een ei. Het ei zelf verandert niet. De categorie die wij aanbrengen, bestaat alleen in ons hoofd of in communicatie. Het bestaat niet echt.
Maar stel dat wij het ei vervangen door een persoon. En we zien die persoon als iemand die zielig is. Grote kans dat die persoon zich dan ook zo gaat gedragen.
Het object verandert dus niet, maar het verandert wel in hoe het zich gedraagt.
Je kunt naar de wereld kijken zonder categorieën.
Stel: wij zouden niet weten dat categorieën bestaan. Dan zou het fundament van de werkelijkheid hetzelfde blijven, maar het gedrag niet. Hoe wij naar iets kijken, maakt dus wel degelijk uit.
Als je de categorieën afleert die je vroeger hebt geleerd, begin je de wereld als een geheel te zien. En dat is veel mooier dan er snel een categorie van maken.